عفونت دندان توسط باکتری ها ایجاد شده و می تواند بخش های مختلفی از دندان را درگیر کند. دندانپزشک با خالی کردن بافت عفونی دندان آن را درمان کرده و معمولاً می توان با انجام عصب کشی، دندان را حفظ کرد ولی ممکن است در موارد شدید کشیدن دندان ضروری باشد. عفونت درمان نشده دندان می تواند به عوارض خطرناکی منجر شود زیرا باعث ورود باکتری ها به جریان خون شده و دریچه های قلب را عفونی می کند. این مشکل باعث تضعیف دریچه های قلب و آسیب پذیری آنها نسبت به عفونت، ضربان نامنظم و دیگر مشکلات قلبی خواهد شد.
عفونت دندان چگونه ایجاد می شود؟
عفونت دندان با رسیدن باکتری ها به دندان از طریق یک شکستگی یا پوسیدگی ایجاد می شود. در موارد زیر خطر بروز عفونت دندان افزایش خواهد یافت:
- بهداشت نامناسب دهان و دندان مثل مسواک نزدن و عدم استفاده از نخ دندان
- رژیم غذایی پر قند مثل خوردن شکلات و نوشابه زیاد
- خشکی دهان که معمولاً در اثر افزایش سن و یا به عنوان عوارض جانبی برخی داروها ایجاد می شود.
علائم عفونت دندان
ازجمله علائم عفونت دندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد ضربان دار دندان
- درد ضربان دار فک، گوش و گردن (معمولاً در سمت دندان آسیب دیده)
- تشدید درد به هنگام دراز کشیدن
- حساسیت نسبت به فشار
- حساسیت نسبت به سرما و گرما
- تورم گونه
- ورم و درد گره‌های لنفاوی گردن
- تب
- بوی نامطبوع دهان
- طعم ناخوشایند در دهان
علائم انتشار عفونت دندان در بدن
اگر عفونت دندان درمان نشده باشد می تواند در بدن پخش شده و نقاط دیگر را درگیر کند که خطرناک خواهد بود. از جمله علائم پخش عفونت در بدن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
احساس ناخوشی
- سردرد
- خستگی
- سرگیجه
تب
- قرمز شدن پوست
- تعریق
- لرز
ورم صورت
- ورم صورت که باعث دشواری در باز کردن کامل دهان می شود.
- اختلال در بلع
- مشکلات تنفسی
کم آبی
- کاهش دفعات ادرار کردن
- تیره شدن رنگ ادرار
- سردرگمی
افزایش ضربان قلب
- ضربان قلب سریع
- سنگینی سر
افزایش نرخ تنفس
- بیش از 25 بار در دقیقه
درد شکم
- اسهال
- استفراغ
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟
همه دردهای دندان جدی نیستند ولی در صورت بروز درد بهتر است قبل از تشدید آن برای درمان اقدام کنید.
در صورت باقی ماندن دندان درد بیش از 1 روز و یا همراهی آن با علائم دیگر مثل موارد زیر با دندانپزشک خود تماس بگیرید:
- تب
- تورم
- تنگی نفس
- مشکل بلع
- قرمز شدن لثه‌ها
- درد به هنگام جویدن غذا
اگر دندان شما دچار شکستگی یا لقی شده فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید.
درمان دارویی عفونت دندان
اگر دندان شما دچار آبسه شده است دندانپزشک یکی از درمان های زیر را بسته به شدت عارضه برای شما تجویز خواهد کرد:
- اگر آبسه ساده وجود داشته باشد دندانپزشک می تواند عمل عصب کشی انجام داده و دندان را حفظ کند.
- اگر آبسه بزرگ وجود داشته باشد احتمالاً لازم است تا قبل از عصب کشی آبسه تخلیه شود. دندانپزشک برش کوچکی بر روی لثه ایجاد کرده و پس از تخلیه چرک ناحیه را با سرم شستشو می دهد. همچنین ممکن است لوله کوچکی برای تخلیه کامل چرک در محل قرار داده شود.
- پس از پر کردن دندان می توان با استفاده از روکش از آن محافظت کرده و از عفونت مجدد جلوگیری کرد.
- اگر امکان حفظ دندان وجود نداشته باشد لازم است تا دندان کشیده شده و آبسه تخلیه شود.
همچنین برای شما آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد تا از انتشار عفونت به دندان ها و نقاط دیگر بدن جلوگیری شود. رایج‌ترین آنتی بیوتیک های مورد استفاده برای دندان عبارتند از:
- آموکسی سیلین
- آزیترومایسین
- سفوکسیتین
- مترونیدازول
- پنی سیلین
مدت زمان و دوز استفاده از آنتی بیوتیک به وضعیت هر فرد بستگی خواهد داشت ولی مهم است که داروها دقیقاً مطابق با دستور پزشک مصرف شوند.
بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت دندان
آنتی بیوتیک ها معمولاً در موارد زیر به کار می روند:
- شدید بودن عفونت
- پخش شدن عفونت
- ضعف سیستم ایمنی
نوع آنتی بیوتیک مورد نیاز به باکتری درگیر کننده بستگی خواهد داشت. دندانپزشک شما آنتی بیوتیکی را انتخاب خواهد کرد که به طور مؤثر عفونت را از بین ببرد.
آنتی بیوتیک های پنی سیلینی مثل پنی سیلین و آموکسی سیلین به طور رایج برای درمان عفونت های دندان به کار گرفته می شوند. مترونیدازول برای انواع خاصی از عفونت های باکتریایی تجویز شده و بعضاً همراه با پنی سیلین به کار می رود تا طیف وسیع تری باکتری ها را از بین ببرد.
در حالی که پنی سیلین ها به طور گسترده برای عفونت دندان به کار می‌روند بسیاری از افراد نسبت به آنها حساسیت دارند. در صورت واکنش قبلی نسبت به این داروها حتماً دندانپزشک خود را مطلع کنید. اگر به پنی سیلین حساسیت دارید ممکن است آنتی بیوتیک دیگری مثل کلیندامایسین یا اریترومایسین برای شما تجویز شود.
مراقبت خانگی از عفونت دندان
می‌توانید برای تسکین علائم خود کارهایی را انجام دهید:
- از داروهای مسکن بدون نسخه مثل آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن برای کاهش ناراحتی استفاده کنید.
- با طرف سالم دهان خود غذا را بجوید.
- از مسواک‌های دارای برس نرم استفاده کنید.
- غذاهای داغ یا سرد نخورید.
- یک کمپرس سرد بر روی محل دردناک فک خود قرار دهید.
- از دهانشویه ی آب نمک یا هیدروژن پراکسید رقیق شده استفاده کنید.
پیشگیری از عفونت دندان
عادات مناسب بهداشتی می توانند به حفظ سلامت دندان و لثه‌ها کمک کنند:
- حداقل 2 بار در روز و هر بار به مدت حداقل 2 دقیقه دندان‌های خود را با استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید.
- هر 3 تا 4 ماه یک بار مسواک نو بخرید.
- به منظور پیشگیری از پوسیدگی از دهانشویه های ضدعفونی کننده استفاده کنید.
- برای معاینات منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.
سؤالات متداول
علائم عفونت پس از کشیدن دندان چیست؟
پس از هر عمل دندانپزشکی خطر ورود باکتری به بدن وجود خواهد داشت. ازجمله علائم عفونت می توان به بوی بد دهان، طعم تلخی یا ترشی، حساسیت نسبت به سرما و گرما و تورم و حساسیت لثه، گردن و فک اشاره کرد.
چگونه می توان پس از اعمال دندانپزشکی از عفونت جلوگیری کرد؟
بهداشت دهان و دندان کلید پیشگیری از عفونت خواهد بود. در صورت امکان پس از جراحی دندان عقل به آرامی دندان‌های خود را مسواک زده و از نخ دندان استفاده کنید.
بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت دندان چیست؟
آموکسی سیلین معمولاً انتخای اول برای عفونت دندان بوده ولی در صورت شدید بودن عفونت می‌توان از ترکیب آموکسی سیلین و کلاولانات استفاده کرد.
چقدر طول می کشد تا آنتی بیوتیک بر روی عفونت دندان اثر کند؟
در اکثر موارد 2 تا 3 روز پس از شروع آنتی بیوتیک علائم شما کمتر خواهند شد با این حال لازم است تا دوره‌ی کامل آنتی بیوتیک را مصرف کنید. معمولاً آنتی بیوتیک در دوره‌های 3 تا 7 روزه تجویز می‌شود.
آیا 5 روز آنتی بیوتیک برای عفونت دندان کافی است؟
با وجود اینکه دستور قطعی وجود ندارد به نظر می‌رسد که دریافت آنتی بیوتیک به مدت 2 تا 3 روز کافی است. با این حال در صورت عدم درمان مناسب ممکن است آنتی بیوتیک تا 7 روز ادامه داده شود.
آیا عفونت دندان به صورت خود به خودی بهتر می شود؟
عفونت دندان به صورت خود به خودی برطرف نخواهد شد. در صورت کشته شدن پالپ دندان توسط عفونت ممکن است درد شما ساکت شود. از آن جایی که عصب دندان دیگر کار نمی‌کند شما دردی احساس نخواهید کرد.
آیا می توان عفونت دندان را به صورت طبیعی درمان کرد؟
برخی از روش‌های طبیعی می‌توانند دندان درد را کنترل کرده و از تشدید عفونت جلوگیری کنند ولی تنها راه مؤثر برای از بین بردن عفونت آنتی بیوتیک خواهد بود.
آیا هیدروژن پراکسید برای عفونت دندان مفید است؟
هیدروژن پراکسید دارویی مناسب برای مبارزه با عفونت باکتریال است. این دارو می‌تواند به از بین بردن پلاک‌ها و خونریزی لثه نیز کمک کند. به منظور استفاده از این روش مقداری هیدروژن پراکسید 3 درصد را با مقدار مساوی آب مخلوط کرده و استفاده کنید.
در دوران بارداری برای دندان درد چه کاری می توانم انجام دهم؟
با وجود اینکه روش‌های خانگی وجود دارند، بی خطرترین و مؤثرترین راه برای مقابله با دندان درد در طی دوران بارداری، مراجعه به دندانپزشک خواهد بود. اکثر درمان‌های دندانپزشکی برای مادر و جنین بی خطر هستند.
آیا می توان در دوران بارداری برای دندان آنتی بیوتیک مصرف کرد؟
پنی سیلین، آموکسی سیلین و سفالوسپورین ها مثل سفالکسین در دوران بارداری خطری نخواهند داشت. از مصرف تتراسیکلین خودداری کنید چرا که ممکن است باعث سیاه شدن دندان های نوزاد شود.
پس از کشیدن دندان از چه آنتی بیوتیک هایی استفاده می شود؟
آموکسی سیلین و آزیترومایسین ازجمله رایج‌ترین داروهای مورد استفاده هستند. آموکسی سیلین به وفور برای پیشگیری از عفونت های پس از درمان دندانپزشکی تجویز می شود.
بهبود دندان پس از عصب کشی چقدر زمان خواهد برد؟
زمانی که عصب کشی انجام شد بدن به از بین بردن کامل عفونت کمک خواهد کرد. با مراقبت مناسب و راهنمایی دندانپزشک، عفونت شما معمولاً در عرض چند هفته تا 1 ماه از بین خواهد رفت.
آیا عفونت دندان عصب کشی شده ممکن است؟
در عصب کشی پالپ عفونی دندان خارج خواهد شد. عصب کشی دندان را حفظ کرده و روشی بی خطر محسوب می‌شود. عفونت مجدد دندان عصب کشی شده شایع نیست ولی خطر کمی برای آن وجود خواهد داشت.
