بیش از ۶۰٪ بزرگسالان در سراسر جهان حداقل یک بار در طول زندگی خود با تجمع جرم و پلاک دندانی مواجه میشوند و نزدیک به ۳۰٪ آنها دچار التهاب لثه هستند. این مشکلات، اگر به موقع درمان نشوند، میتوانند به بیماریهای پریودنتال و حتی از دست رفتن دندان منجر شوند. راهکار اصلی برای پیشگیری و درمان این مشکلات، جرم گیری دندان است. با وجود اهمیت بالای جرم گیری، بسیاری افراد آن را اقدامی غیرضروری میدانند و برایش وقت کافی اختصاص نمیدهند، غافل از اینکه این کوتاهی میتواند به مشکلات جدی دهان و هزینههای درمانی بالاتر منجر شود. یکی از دغدغههای رایج بیماران نیز مدت زمان جرم گیری دندان است و این باعث میشود از انجام آن صرفنظر کنند.
مدت زمان جرم گیری دندان معمولاً بین ۳۰ دقیقه تا دو ساعت متغیر است. این زمان به شدت جرم، وضعیت لثهها و تکنیک دندانپزشکی مورد نیاز بستگی دارد. در این مقاله به بررسی علمی و کاربردی مدت زمان جرم گیری دندان میپردازیم. همچنین توضیح میدهیم چگونه میتوان نیاز به جرم گیری را تشخیص داد و با رعایت نکات کلیدی، بهترین نتیجه را برای سلامت دهان به دست آورد.
مقاله پیشنهادی برای مطالعه: بلیچینگ دندان
چگونه میتوان فهمید که دندانها به جرم گیری نیاز دارند؟
جرم گیری دندان زمانی ضرورت پیدا میکند که پلاک و رسوبات معدنیشده روی دندانها با مسواک و نخ دندان پاک نشوند. این رسوبات معمولاً در اطراف خط لثه و بین دندانها جمع میشوند و میتوانند باعث التهاب، خونریزی و عقبنشینی لثه شوند. برخی نشانههای واضح نیاز به جرم گیری شامل خونریزی لثه هنگام مسواک یا نخ دندان، بوی بد دهان مداوم، احساس زبری روی دندانها و تغییر رنگ دندانها است. همچنین تورم یا قرمزی لثه و عقبرفتن خط لثه میتواند نشاندهنده آسیب پلاکهای سختشده باشد. تشخیص به موقع این علائم میتواند از مشکلات جدیتر و هزینههای بالای درمان جلوگیری کند.
چقدر طول میکشد تا جرم روی دندانها ایجاد شود؟
پلاک بلافاصله پس از مسواک زدایی مجدد در دهان شکل میگیرد و اگر به طور مرتب حذف نشود، در عرض ۲۴ تا ۷۲ ساعت سخت شده و به جرم (تارتار) تبدیل میشود. در این حالت دیگر مسواک و نخ دندان معمولی قادر نخواهند بود آن را پاک کنند و نیاز به مراجعه به دندانپزشک و انجام جرم گیری دندان خواهد بود. این فرآیند معمولاً بین ۱ تا ۳ روز طول میکشد و در افرادی که مسواک زدن یا نخ دندان را بهطور کامل رعایت نمیکنند، یا افرادی که روکش، کامپوزیت یا ارتودنسی دارند، سریعتر اتفاق میافتد، چون پلاک در این نواحی راحتتر جمع میشود و پاکسازی آن سختتر است.
مدت زمان جرم گیری دندان چقدر است؟
مدت زمان جرم گیری دندان معمولی که فقط شامل پاکسازی سطحی پلاک و تارتار بالای خط لثه است، معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول میکشد. این زمان به وضعیت دهان، میزان جرم و سلامت کلی لثهها بستگی دارد. اگر بیماران به صورت منظم مسواک بزنند و بهداشت دهان خوبی داشته باشند، جرمها کمتر شده و دندانپزشک سریعتر کار را انجام میدهد.
مدت زمان جرم گیری سطحی و عمیق
وقتی جرم گیری سطحی کافی نباشد و نیاز به پاکسازی زیر خط لثه یا درمان بیماری لثه وجود داشته باشد، روش درمانی به جرم گیری عمیق تبدیل میشود. این روش که شامل ترکیب جرم گیری و روت پلنینگ(صاف کردن ریشهها) است، معمولاً بین یک تا دو ساعت طول میکشد و مدت زمان جرم گیری دندان در این حالت بسته به وضعیت لثهها متغیر است. در برخی موارد، درمان در چند جلسه انجام میشود تا هر جلسه برای بیمار قابل تحمل باشد؛ به عنوان مثال، اگر کل دهان نیاز به درمان داشته باشد یا وضعیت لثهها شدیدتر باشد، ممکن است جلسهها به دو بخش تقسیم شوند.
آیا درمان جرم گیری با بیحسی طولانیتر است؟
استفاده از بیحسی موضعی(مثلاً تزریق موضعی) معمولاً زمان اضافی کوتاهی میطلبد، چند دقیقه برای تزریق و منتظر شدن تا بیحسی اثر کند. اما این زمان اضافی معمولاً تأثیر بسیار کمی نسبت به کل مدت زمان جرم گیری دندان دارد. در حالت جرم گیری عمیق، چون کار زیر خط لثه و صاف کردن ریشهها هم انجام میشود، معمولاً نیاز به بیحسی است و ممکن است زمان کمی بیشتر طول بکشد، اما نه به اندازهای که به صورت چشمگیر مدت زمان جرم گیری دندان را دو برابر کند.
عوامل مؤثر بر مدت زمان جرم گیری دندان
مدت زمان جرم گیری دندان به عوامل متعددی بستگی دارد و در هر فرد متفاوت است. نمیشود گفت که تمام جلسات جرم گیری یکساناند، چون وضعیت دهان، مقدار جرم، وضعیت لثه، استفاده از بیحسی، تکنیک دندانپزشک و حتی تحمل بیمار هم مؤثرند. وقتی جرم زیاد باشد یا بیماری لثه پیشرفته باشد، درمان باید دقیقتر و کاملتر باشد که طبیعتاً مدت زمان جرم گیری دندان بیشتر میشود.
بعضی مواقع ممکن است جرم گیری برای نیمفک یا قسمتهایی از دهان انجام شود تا فشار جلسات کمتر شود، اما اگر کل دهان در یک جلسه پاکسازی شود، مدت زمان جرم گیری دندان بیشتر خواهد بود. همچنین اگر بیحسی یا آرامبخش استفاده شود، علاوه بر زمان پاکسازی اصلی، زمانی هم صرف تزریق و انتظار برای اثر آمپول بیحسی، اضافه میشود. مهم است بدانید که سرعت کار نباید به ضرر دقت و سلامت لثهها و دندانها تمام شود؛ عجله کردن میتواند به آسیب بافت لثه یا حساسیت دندانها منجر شود، پس زمان معقولی برای جرم گیری باید در نظر گرفته شود.
چه مواردی بر مدت زمان جرم گیری دندان اثر دارند؟
چند عامل مشخص وجود دارد که تأثیر زیادی بر طول مدت زمان جرم گیری دندان دارند؛ اول مقدار جرم و تارتار جمع شده روی دندانها. اگر این رسوبات سنگین باشند یا مدت زیادی از تشکیلشان گذشته باشد، زمان بیشتری لازم است. دوم وضعیت سلامت لثهها؛ اگر لثهها متورم، عفونت داشته باشند یا عمق پاکتهای لثه بیش از حد معمول باشد، پاکسازی زیر خط لثه نیاز به دقت و وقت بیشتری دارد. سوم تکنیک دندانپزشک و تجهیزات بهکار گرفته شده؛ استفاده از ابزارهای اولتراسونیک ممکن است سریعتر باشد اما دقت دستی در برخی نواحی اهمیت دارد.
چهارم بیحسی موضعی یا آرامبخش؛ اگر بیمار نیاز به بیحسی داشته باشد، تزریق آن و زمان انتظار برای شروع اثر، زمانبر است. پنجم تحمل بیمار؛ اگر بیمار حساس باشد، یا نتواند مدت طولانی دهانش را باز نگه دارد، ممکن است نیاز به وقفه بین مراحل باشد. و نهایتاً پوشش دهان و تعداد دندانهایی که باید درمان شوند؛ اگر کل دهان نیاز به جرم گیری داشته باشد یا دندانهای مشکلدار بیشتری وجود داشته باشد، زمان بیشتری صرف میشود.
آیا جرم گیری سریع به دندانها آسیب میرساند؟
انجام سریع جرم گیری دندان ممکن است وسوسهکننده به نظر برسد، اما تحقیقات بالینی نشان میدهد که سرعت بیش از حد میتواند سلامت لثه و سطح دندانها را به خطر بیندازد. وقتی برای کاهش مدت زمان جرم گیری دندان، فشار بیشتری به لثهها وارد شود، ممکن است باعث خونریزی، التهاب یا حساسیت موقتی دندانها شود. همچنین پاکسازی ناقص پلاک و جرم در صورت عجله، میتواند منجر به باقی ماندن رسوبات در زیر خط لثه شود که خطر پیشرفت بیماریهای پریودنتال را افزایش میدهد.
متخصصان توصیه میکنند که هر جلسه جرم گیری باید با دقت و توجه به شرایط هر بیمار انجام شود و طول درمان با سرعت طبیعی پیش برود. استفاده از ابزارهای مدرن مانند اولتراسونیک و ایرفلو به کاهش زمان کمک میکند، اما همچنان کیفیت و دقت مهمترین فاکتور است. بنابراین، عجله نکردن و رعایت پروتکلهای استاندارد نه تنها آسیبی به دندانها نمیرساند، بلکه به نتیجه بهتر و ماندگاری طولانیتر سلامت دهان منجر میشود.
تعداد جلسات جرم گیری دندان در سال
در پاسخ به سوال هر چند وقت یک بار باید جرمگیری کرد، میتوان گفت که تعداد جلسات جرم گیری دندان در سال به وضعیت سلامت دهان و لثهها بستگی دارد. برای افرادی که بهداشت دهان مناسبی دارند و علائمی از بیماری لثه مشاهده نمیشود، معمولاً توصیه میشود که هر شش ماه یکبار جرمگیری دندان انجام شود. این بازه زمانی به حفظ سلامت لثهها، جلوگیری از تجمع پلاک و رسوبات معدنیشده و کاهش خطر التهاب و عقبنشینی لثه کمک میکند. رعایت این برنامه منظم باعث میشود که دهان سالم باقی بماند و نیاز به درمانهای پیچیدهتر و پرهزینه کاهش یابد.
اما در مواردی که بیماری لثه پیشرفتهتر است یا عوامل خطر دیگری وجود دارد، ممکن است نیاز به جلسات بیشتری باشد. برای مثال، در موارد بیماری لثه متوسط، ممکن است نیاز به جلسات هر ۳ تا ۴ ماه یکبار باشد.
آیا میتوان تعداد جلسات جرم گیری دندان را کاهش داد؟
کاهش تعداد جلسات جرم گیری بستگی به وضعیت سلامت دهان و لثهها دارد. در صورتی که فرد بهداشت دهان مناسبی داشته باشد و علائمی از بیماری لثه مشاهده نشود، ممکن است بتوان تعداد جلسات را کاهش داد. با این حال، توصیه میشود که با دندانپزشک خود مشورت کنید تا برنامهای متناسب با نیازهای خاص شما تعیین شود.
مشاوره و جرم گیری دندان در تهران گیشا
جرم گیری منظم نه تنها از پیشرفت بیماریهای لثه جلوگیری میکند، بلکه باعث حفظ زیبایی و سلامت لبخند شما نیز میشود. با رعایت توصیههای دندانپزشکی و انجام جرم گیری طبق برنامه، میتوان سلامت دهان را در طولانیمدت تضمین کرد و از مشکلات جدیتر جلوگیری نمود.
اگر میخواهید از وضعیت دندانها و لثههای خود مطمئن شوید و یک برنامه تخصصی و شخصی برای جرم گیری داشته باشید، همین حالا با مرکز دندانپزشکی گیشا آرام تماس بگیرید و از مشاوره رایگان بهرهمند شوید. تیم ما با بررسی دقیق وضعیت دهان شما، بهترین برنامه مراقبتی و درمانی را طراحی میکند تا سلامت و زیبایی لبخندتان حفظ شود.
منابع: clevelandclinic | drmgordon | mysaratogadentist
