انواع جراحی لثه: درد و عوارض و مراقبت های بعد از جراحی

جراحی لثه انواع مختلفی دارد و به دلایل زیبایی و یا درمانی انجام می‌شود؛ وقتی مدت زمان زیادی به ملاقات دندانپزشک نمی روید، عدم درمان بیماری لثه می‌تواند باعث بروز عفونت و آسیب به لثه شود که نیاز به جراحی را به همراه می‌آورد. اگر توصیه دندانپزشک به انجام جراحی لثه باشد، چیزی که از جراحی لثه باید انتظار داشته باشید مانند زیر است:

 دلایل جراحی لثه

التهاب یا ورم لثه شکل خفیفی از بیماری لثه است که معمولاً توسط دندانپزشک درمان میشود. پریودنتیت شکل پیشرفته ورم لثه است که منجر به التهاب و آسیب به استخوان و بافت می‌شود. مشکل پریودنتیت معمولاً نیازمند یک جلسه ویزیت با متخصص لثه است و این جلسه می‌تواند درمان لثه به شکل جراحی آن را به همراه داشته باشد. جراحی پریودنتال یا جراحی لثه می‌تواند باعث رشد مجدد استخوان ها و بافت های آسیب دیده، پیشگیری از افتادن دندان، کاهش شکاف های ایجاد شده در لثه بین دندانها و شکل دهی مجدد به استخوان فک به منظور پیشگیری از رشد باکتری ها شود. با این حال بیماری لثه تنها دلیل انجام جراحی لثه نیست؛ بعضی بیماران به دلایل زیبایی از جراحی لثه استفاده می‌کنند و این مسئله معمولاً زمانی که رشد لثه باعث شده که قسمت زیادی از دندان‌ها پوشیده شود، که به آن لبخند گوشتی نیز گفته می‌شود، انجام خواهد شد.

 انواع جراحی لثه

انواع مختلفی از جراحی لثه وجود دارد که روی بیماران انجام میشود اما دندانپزشکتان روش مناسبی که متناسب با مشکل شما و مفید برای بازیابی لبخند و نتایج دلخواه تان است را انتخاب می‌کند. درمان بیماری پیشرفته لثه می‌تواند به بهبود وضعیت کلی سلامتی شما منجر شود، چراکه بیماری لثه به بیماریهای سیستمی جدی مانند بیماری قلبی و دیابت مرتبط است. با کمک فناوری های پیشرفته، روشهای ساده تر و استفاده از آرام بخش می‌توانید جراحی لثه را در زمانی کمتر و با درد بسیار کمتر در مقایسه با قبل انجام دهید.

جراحی زیبایی برای کانتورینگ لثه

کانتورینگ لثه که به آن لیفت لثه نیز گفته می‌شود یک روند جراحی زیبایی برای بیمارانی است که از رشد زیاد لثه و نسبت لثه به دندانشان ناراضی هستند. دندانپزشکتان می‌تواند با استفاده از لیزر یا روش‌های جراحی سنتی لثه اقدام به شکل دهی مجدد به خط لثه و برگرداندن توازن میان لثه و دندان تان کند. بسیاری از از بیماران کانتورینگ لثه را به عنوان بخشی از فرایند زیبایی دندان هایشان به منظور دستیابی به کامل‌ترین نتایج انتخاب می‌کنند.

 بزرگ کردن اندازه تاج دندان

 اگر قرار است که روکش دندانی بر روی دندان تان نصب کنید اما دندانتان سطح کافی برای چسبیده شدن روکش را ندارد، ممکن است با توصیه دندانپزشک مبتنی بر افزایش طول تاج دندان مواجه شوید. این روند ساده نیز مشابه با فرآیند کانتورینگ لثه می‌تواند با کمک لیزر یا تیغ جراحی انجام شود و نتیجه آن دستیابی به ظاهر بزرگ تر دندان خواهد بود. انجام فرآیند بزرگ کردن تاج دندان قبل از نصب روکش دندان می‌تواند احتمال بروز مشکل افتادن روکش را کاهش داده و فضای بیشتری برای حفظ بهداشت دهان ایجاد نماید.

فرنکتومی

این فرآیند که هم برای بزرگسالان و هم کودکان مناسب است، توسط دندانپزشک به منظور برداشتن بافت های ارتباطی شناخته شده تحت عنوان فرنوم که چسباننده لب بالا و پایین به لثه است انجام می‌شود. این بافت می‌تواند مشکلات عملکردی و زیبایی برای بیمار ایجاد نماید؛ برای مثال فرنوم بزرگ می‌تواند منجر به ایجاد شکاف میان دو دندان جلویی یا تأثیر بر روی سخن گفتن تان شود. فرنوم را می‌توان با کمک تیغ جراحی یا لیزر – که می‌توانند دوره نقاهت و ریکاوری بعد از جراحی را کاهش دهد – برداشت.

نمایان کردن دندان گیر کرده زیر لثه

اگر دندانی در زیر لثه گیر کرده باشد، دندانپزشک می‌تواند به کمک جراحی و ابزار مخصوص این مشکل را برطرف کند. بدین منظور دندانپزشک قسمتی از لثه روی دندان را برداشته و پس از دسترسی به دندان مدنظر ابزار مخصوصی (براکت) را اطراف دندان قرار می‌دهد تا دندان را به مسیر درست هدایت کند.

جراحی لثه با لیزر

اگرچه جراحی سنتی کاهش پاکت دندان می‌تواند به شما در دستیابی به یک ظاهر بهتر و سلامت بیشتر لثه کمک کند، اما بسیاری از دندانپزشکان روش جدید جراحی لثه با استفاده از لیزر را پیشنهاد می‌کنند. در طول این روش جدید جراحی دندانپزشکتان از یک لیزر تحت تایید انجمن دندانپزشکی آمریکا برای انجام جراحی کم تهاجم لثه و دسترسی به بافت عفونی لثه بدون ایجاد برش یا بخیه استفاده می‌کند. لیزر به دقت بافت عفونی لثه را بدون آسیب رساندن به بافت های سالم اطراف آن را هدف قرار داده و به منظور پیشگیری از بیماری های آینده باکتری ها را نابود میکند. استفاده از لیزر همچنین روند رشد بافت را تسریع کرده و لثه ها در چسبیدن مجدد به استخوان کمک می‌کند.

 کاهش پلاکت دندان

این درمان برای بیماری پیشرفته لثه به کار گرفته می شود که جراحی فلپ لثه نیز نامیده می شود و در صورتی که با نوعی از بیماری لثه مواجه بودید که به درمانهای اولیه واکنشی نداشت، به کار گرفته می شود. دندانپزشک بعد از پاکسازی پلاک و تارتار از روی دندان تان با ایجاد برشی در لثه به ساختار ریشه دسترسی پیدا می‌کند. وی سپس بافت عفونی لثه را از بین برده و هر گونه آسیب وارد شده به استخوان را برطرف می کند و باکتری هایی که می‌تواند در آینده منجر به ایجاد بیماری لثه شود را نیز پاکسازی خواهد کرد.

 گرافت بافت نرم

عمل گرافت بافت نرم که تحت عنوان گرفت لثه یا بازسازی لثه نیز از آن یاد می‌شود، می‌تواند گزینه خوبی برای بیماران باشد که در نتیجه بیماری لثه از کمبود لثه برخوردارند. در طول این فرایند دندانپزشک از بخشی از بافت سقف دهان یا بخش دیگری از دهانتان به منظور بازیابی اطراف دندان استفاده میکند. اضافه کردن بافت به ناحیه عفونی می‌تواند از بروز آسیب‌های بیشتر جلوگیری کرده و حساسیت آن را کاهش دهد.

 آماده سازی برای جراحی لثه

دندانپزشک قبل از انجام جراحی لثه روی بیمار یک آزمایش انجام می‌دهد تا مطمئن شود که انجام جراحی بر روی بیمار ایمن است. در طول این آزمایش دندانپزشک احتمالاً موارد زیر را انجام خواهد داد:

• سابقه پزشکی بیمار را مرور خواهد کرد و یک آزمایش انجام می دهد
• دندان ها، دهان و فک را به منظور بررسی ثبات و سلامت مورد معاینه قرار می دهد
• وجود عفونت آبسه یا مشکلات دیگری که می‌تواند نقاهت بعد از عمل را با مشکل مواجه کند تحت معاینه قرار می‌دهد
• مشکلات و مزایای جراحی را با بیمار مطرح نموده و اجازه یا رضایت آنها برای انجام جراحی را از بیمار می‌گیرد

روند انجام جراحی لثه

با توجه به نوع جراحی انجام شده مسائل مختلفی ممکن است در طول این فرآیند رخ دهد. فرآیند جراحی لثه چیزی حدود دو ساعت طول می‌کشد؛ در بعضی مواقع لازم است تا فرد در حین جراحی خواب یا نیمه بیدار باشد و گاهی دیگر جراحی تنها شامل استفاده از بی‌حسی موضعی برای بی حس کردن لثه خواهد شد که تزریق ماده بیحسی شاید کمی با درد همراه باشد. جراح دندانپزشک در طول جراحی از تجهیزات استریل شامل ابزار و پوشش های استریل به منظور کاهش خطر بروز عفونت استفاده می‌کند. دندانپزشک بعد از ایجاد یک برش کوچک یا برشی در طول خط لثه، لثه را لیفت کرده و از دندان دور خواهد کرد. این موضوع به دندانپزشک امکان خواهد داد تا بتوانند ریشه دندان را بهتر ببینند و در صورت نیاز به پاکسازی یا حذف تارتار، پلاک یا عفونت دسترسی بهتری به این ساختار داشته باشند. جراح دندان پزشک بعد از پاکسازی عمیق، می تواند ادامه فرایند مانند شکل دهی مجدد لثه، بازسازی استخوان یا ادامه طرح درمان خود را انجام دهد. جراح بعد از تکمیل فرایند جراحی لثه در سر جای خود بخیه می زند و این بخیه ها ۷ تا ۱۰ روز بعد از جراحی کشیده خواهد شد.

دوره ریکاوری و مراقبت های بعد از جراحی لثه

دندانپزشک بعد از هر فرآیندی که انجام شود دستورالعملی جزئی برای دستیابی به بهترین حالت دوره ریکاوری به بیمار ارائه خواهد کرد. دوره ریکاوری بیمار به شدت فرآیندی که انجام شده بستگی دارد؛ معمولاً فرد در روزهای بعد از جراحی لثه نیاز به مصرف مسکن دارد. دندانپزشک قبل از اینکه فرد مرکز جراحی یا مطب را ترک کند، در مورد داروهایی که فرد می‌تواند مصرف کند به او توضیح خواهد داد. دندانپزشک همچنین ممکن است موارد زیر را توصیه کند:

• استفاده از دهان شویه گندزدا به منظور پاک نگه داشتن ناحیه درمان شده یا جلوگیری از بروز عفونت
• خودداری از انجام تمرینات ورزشی شدید
• خوردن غذاهای نرم در روزهای بعد از جراحی
• عدم استعمال دخانیات

 دندانپزشک برای یک تا دو هفته بعد از جراحی یک جلسه ملاقات ترتیب خواهد داد. جراح در طول این جلسه روند بهبود لثه را مورد بررسی قرار خواهد داد و بخیه را خواهد کشید. ظاهر لثه و حس فرد نسبت به آن بعد از جراحی متفاوت خواهد بود، لثه و دندان ها بهبود خواهد یافت سفت خواهند شد و همچنین قدرت بالاتری پیدا خواهد کرد. بعضی افراد ممکن است نسبت به گرما یا سرما حساسیت پیدا کنند و با استفاده از خمیر دندانهای مناسب دندان های حساس به وضعیت بهتری دست پیدا کند.

 دندانپزشک به منظور حفظ سلامت دهان و دندان در آینده جلسه برای شما ترتیب خواهد دادو بسیاری از پزشکان مصرف غذاهای نرم برای یک یا دو هفته بعد از انجام جراحی را توصیه خواهند کرد؛ بعضی از مثال های غذاهای مناسب برای این دوران عبارتند از:

• ژله
• پودینگ
• بستنی
• ماست
• تخم مرغ زده شده
• پنیر دلمه شده
• پوره سیب زمینی

دردها و ناراحتی های احتمالی بعد از جراحی لثه

 اگر دندانپزشک دندان شما را برای جراحی نزد متخصص لثه فرستاده باشد احتمالاً پیش خودتان فکر می‌کنید که “آیا جراحی لثه دردناک است؟” اما جواب این سوال برای افراد مختلف و نوع جراحی انجام شده می تواند متفاوت باشد. به طور کلی می توان گفت که درد بسیار اندک و یا هیچ دردی در طول جراحی حس نخواهید کرد و این مسئله به دلیل استفاده از ماده بی حسی است. اکثر افراد بعد از انجام جراحی با درد بسیار خفیف یا اندکی مواجه می شوند که آن را نیز می‌توان با داروهای مسکن بدون نسخه برطرف کرد. ممکن است با کمی تورم در لثه مواجه شوید که متخصص لثه اطلاعات بیشتری درباره مدیریت درد و تورم در اختیار شما قرار خواهد داد.

خطرات و عوارض جانبی جراحی لثه

مشکلات جراحی گرافت لثه بسیار اندک است و به ندرت رخ می‌دهد؛ با حال ممکن است بعضی افراد با مشکلات زیر مواجه شوند:

• خونریزی لثه
• تورم لثه
• حس لقی دندان (البته باید موقتی باشد)
• حساسیت دندان
• ایجاد فضای میان دندان ها
• عفونت

گاهاً پیش می‌آید که گرافت بافت به خوبی رخ ندهد و بافت نرم به درستی به ناحیه مورد نظر نچسبد. البته این مسئله به ندرت رخ می‌دهد اما اگر چنین شود فرد ممکن است مجبور به تکرار جراحی شود. بعضی افراد شکل لبخندشان بعد از جراحی گرافت لثه را دوست ندارد، در این حالت متخصص لثه می‌تواند برای تغییر ظاهر لبخند اقدام به شکل دهی مجدد آن نمایند.

هزینه جراحی لثه

 مقدار هزینه جراحی لثه تا حد زیادی به نوع فرایند انجام شده و شدت بیماری شما بستگی دارد. این موضوع همچنین به تجربه و مهارت دندانپزشکی نیز بستگی دارد. با وجود این که جراحی زیبایی لثه تحت پوشش بیمه نیست اما بسیاری از شرکت‌های بیمه حداقل بخشی از هزینه جراحی درمانی لثه را پوشش می‌دهند. اگر نمی‌توانید هزینه این فرآیند را پرداخت کنید با پزشکتان صحبت کنید، چرا که گاهی کارمندان مطب پزشک می‌توانند گزینه‌های پرداختی بهتری را با شرکت‌های بیمه مطرح کنند یا یک طرح پرداخت برای شما تنظیم نمایند. همچنین شایان ذکر است که باید به یاد داشته باشید که طولانی شدن فرایند درمان می‌تواند فرایندهای درمانی پیچیده تر و پرهزینه تری در آینده را به همراه بیاورد.

سوالات متداول

آیا جراحی لثه دردناک است؟

جراحی لثه با توجه به استفاده از بی حسی موضعی می‌تواند فرآیندی کاملاً بدون درد باشد. البته بعد از انجام فرآیند جراحی و از بین رفتن تاثیر ماده بی حسی ممکن است با کمی درد هم مواجه شوید اما متخصص لثه هر آنچه که ممکن است را برای حداقل سازی دردی که تجربه می‌کنید انجام خواهد داد.

جراحی لثه چقدر طول می‌کشد؟

. فرآیند جراحی لثه چیزی حدود دو ساعت طول می‌کشد؛ در بعضی مواقع لازم است تا فرد در حین جراحی خواب یا نیمه بیدار باشد و گاهی دیگر جراحی تنها شامل استفاده از بی‌حسی موضعی برای بی حس کردن لثه خواهد شد.

بهبود لثه بعد از جراحی لثه، چقدر طول می‌کشد ؟

می‌توانید انتظار داشته باشید که بعد از گذشت دو هفته از انجام جراحی به طور کامل بهبود یابید، بنابراین در طول این زمان ضروری است که از دستورالعمل‌های پزشک تان پیروی کنید. بلافاصله بعد از انجام جراحی می‌توانید به خانه باز گردید اما با توجه به نوع ماده بی حسی استفاده شده شاید لازم باشد که کسی شما را به خانه برساند.

 آیا انجام جراحی لثه ضروری است؟

 جراحی لثه می‌تواند برای هر کسی که به بیماری لثه مبتلا شده باشد ضروری باشد. این موضوع یک مشکل رایج و بسیار جدی است و در واقع اکثر افراد در طول زندگیشان با مشکل بیماری لثه مواجه خواهند شد.

 بعد از جراحی لثه چه کار نکنیم؟

 قطعاً نمی‌خواهید که فرایند انعقاد خون را مختل کنید، چراکه خون در حال ترمیم زخم دهان تان است. بنابراین از مواد خوراکی خشک، نوشیدنی های الکلی یا گازدار یا استعمال دخانیات حداقل تا سه روز بعد از انجام جراحی استفاده نکنید و همچنین سعی کنید زیاد تف نکنید.

 بعد از جراحی لثه چه چیزی بخورم؟

 تا دو یا سه روز بعد از گرافت لثه از مواد خوراکی نرم و غیر چسبنده استفاده کنید. سعی کنید مقدار زیادی غذای گرم (و نه داغ)، فرنی، تخم مرغ، ماست، ماکارونی، اسموتی (نه خیلی سرد) و پوره سیب زمینی خنک شده یا ژله مصرف کنید.